Χρονογραφήματα και Διηγήματα

 

                     Ο Κολοκοτρώνης ηγέτης. Ξεσηκώνει το Μοριά

                                              [ Ημερολόγιο του ΄21]

 

                                                         Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

                Ενώ ο κίνδυνος με την προέλαση στο Μοριά του Ιμπραήμ διαγράφεται μεγάλος και η ηγεσία τελεί υπό πανικό, το έθνος ζητά αντίσταση στον επιδρομέα και καλεί Κολοκοτρώνη και λαό σε  συστράτευση.  Χιλιάδες υπομνήματα στέλνονται στο Βουλευτικό για αποφυλάκιση του Γέρου και το διορισμό του σε αρχιστράτηγο. Η Βουλή υποχωρεί και ο Παπαφλέσσας ως υπουργός δέχεται αλλά ο Κουντουριώτης αμετάπειστος αρνείται. Πίσω του κρύβεται ο ραδιούργος και  σκοτεινός Α. Μαυροκορδάτος. Ο Παπαφλέσσας αποφασίζει και ετοιμάζεται  για να αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ. Στις 20 Μάη 1825 ταμπουρωμένος στο Μανιάκι της Μεσσηνίας με 300 περίπου πολεμιστές δίνει μάχη μια ολόκληρη μέρα με τις ορδές του Τουρκοαιγύπτιου και πέφτουν όλοι και ο Παπαφλέσσας. Στο τέλος της μάχης ο Αιγύπτιος πασάς έστησε όρθιο τον ήρωα στο κορμό ενός δέντρου κι αφού τον φίλησε, θαυμάζοντας τη γενναιότητά του, είπε:  << Αληθινό παλικάρι ήταν αυτός ο παπάς! Αν έχει κι άλλους τέτοιους η Ελλάδα, δύσκολα την σκλαβώνουμε >>.

     Δυο μέρες πριν τη μάχη η κυβέρνηση έδωσε αμνηστία στο Γέρο και σ’ άλλους αγωνιστές.  Η υποδοχή του στο Ναύπλιο έμοιαζε  με πανηγύρι. Ο Γέρος διορίζεται γενικός αρχιστράτηγος  και οργανώνει εθνική αντίσταση εναντίον του Ιμπραήμ.  Ακολουθεί την τακτική του κλεφτοπόλεμου, μια παλιά δοκιμασμένη τακτική. Μιαούλης, Σαχτούρης, Κανάρης, καταστρέφουν τούρκικα πλοία στη θάλασσα,  ενώ ο Ιμπραήμ προελαύνει στο Μοριά. Ο Κιουταχής  πολιορκεί το Μεσολόγγι και η κυβέρνηση πανικόβλητη κλείστηκε στ’ Ανάπλι.  Μόνη ελπίδα το αήττητο πνεύμα της λαϊκής αντίστασης. Κολοκοτρώνης και Υψηλάντης  αναλαμβάνουν  τα πολεμικά ηνία στο Μοριά και ο Καραϊσκάκης στη Δυτική Ελλάδα. Πρώτη δουλειά του Κολοκοτρώνη  είναι να συναγείρει τις ψυχές. Ξεκινάει από το Άργος και βαδίζοντας προς την Τριπολιτζά ενθουσιάζει και καλεί τον κόσμο μαζί του ενώ στρατολογεί μαχητές.  Το σύνθημά του είναι: << Τρέξετε, αδέρφια, να μην μας πάρουν σκλάβους οι  αραπάδες.  Δεν έχουμε βοήθεια, άλλα παρά τ’  άρματά μας!>> Αυτά τα έλεγε σε απάντηση στο Μαυροκορδάτο που κατά το Μ. Οικονόμου <<ονείρωττεν,  εφαντασκόπει και εσχεδίαζεν επί του χάρτου στρατούς τακτικούς, εξ Αμερικανών,  ή Ελβετών ή Γερμανών ή  άλλων  εμμίσθων ξένων >>.

     Μια σκέψη του Κολοκοτρώνη ήταν να γκρεμίσει το οχυρό της Τριπολιτζάς για να μη το χρησιμοποιήσει ο Ιμπραήμ ως κέντρο ανεφοδιασμού και στρατοπέδου. Η κυβέρνηση λέει όχι,  διατυπώνοντας τη σκέψη πως υπάρχει έλλειψη χρημάτων να κατεδαφισθεί.  Ο Γέρος τους απαντά: << Δότε μου την άδειαν και με τον λαόν το χαλώ δια πέντε ημέρας και τότε δεν βρίσκει ο Ιμπραήμ φωλιά και τον χτυπώ απ’ όλα τα μέρη. Αν πιάσει Τριπολιτζά δεν του χρειάζεται άλλη φωλιά για να χαλάσει την Πελοπόννησο>>. Ο Γέρος δοκιμάζει να σταματήσει τον Ιμπραήμ στα ορεινά περάσματα Μεσσηνίας και Αρκαδίας αλλά δεν το κατορθώνει. Ο Ιμπραήμ τον απέφευγε με τις ίδιες παρτιζάνικες τακτικές. Ο Γέρος στέλνει τον Τσόκρη να βάλει φωτιά στην Τριπολιτζά για να μη βρει ο Αιγύπτιος τίποτα. Τον πρόλαβε ο Ιμπραήμ, έσβησε τις φωτιές και ο αγώνας έμπαινε σε επικίνδυνη φάση.  Από το ορμητήριό του στην Τριπολιτζά  ο Ιμπραήμ βαδίζει στον αργολικό κάμπο για να καταλάβει τ’ Ανάπλι. Μακρυγιάννης, Υψηλάντης του κλείνουν το δρόμο στους Μύλους. Εκεί έγινε και ο γνωστός διάλογος του Γάλλου Δεριγνύ με το Μακρυγιάννη: << Ήρθε ο  Ντερνύς να με ιδεί. Μου λέγει:  --- Τι κάνεις αυτού;  Αυτές οι θέσεις είναι αδύνατες, τι πόλεμο θα κάνετε με τον Μπραϊμη αυτού;  --- Του λέγω:  Είναι αδύνατες οι θέσεις  κι εμείς, όμως είναι δυνατός ο Θεός οπού μας προστατεύει και θα δείξωμεν την τύχη μας σ’ αυτές τις θέσεις τις αδύνατες.  Κι αν είμαστε ολίγοι εις πλήθος του Μπραϊμη, παρηγοριόμαστε μ΄ένα τρόπο, ότι η τύχη μας έχει πάντα τους Έλληνες  ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν έως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν και όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση οπού είμαστε σήμερα  εδώ είναι τοιαύτη και θα ιδούμεν την   τύχην  μας  οι αδύνατοι με  τους  δυνατούς.  --- << Τρεμπέν >> λέγει κι αναχώρησε ο ναύαρχος >>.

      Στους Μύλους ο Μακρυγιάννης βγήκε αληθινός, << οι αδύναμοι >> του Μακρυγιάννη, κέρδισαν τη μάχη από τους << δυνατούς >> του Ιμπραήμ. Φαβιέρος και ιππικό Χατζηχρήστου ανακόπτουν την άλλη επίθεση του Ιμπραήμ προς Ναύπλιο. Ο Ιμπραήμ δηώνει την Αργολική πεδιάδα και προσπαθεί να συγκρουσθεί με τον Κολοκοτρώνη σε τακτική μάχη. Ο Κολοκοτρώνης πιεζόμενος από την κυβέρνηση το κάνει στα Τρίκορφα στις 24 Ιουνίου 1825 και παθαίνει πανωλεθρία. Χωρίς να χάσει την πίστη του συνεχίζει.  Με αδιάκοπο και σκληρό κλεφτοπόλεμο μέρα και νύχτα χτυπά χωρίς έλεος τον εχθρό. Γράφει ο ίδιος: <<Ημείς επολεμούσαμεν εκεί, αλλά εις όλα τα μέρη εις όλας τας επαρχίας εκτυπούντο οι Τούρκοι και δεν έλειπε ημέρα οπού να μην σκοτώνονται. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να κτυπούν τους Τούρκους, επειδή για να συστήσω γενικόν στρατόπεδον δεν ημπορούσα πρώτον διότι δεν είχα ζωοτροφάς, δεύτερον πολεμοφόδια και τρίτον διότι ήταν το μόνο αδύνατο να νικήσουμε τους Τούρκους με παρατεταγμένη μάχη δια το πολυάριθμον του εχθρού, αλλά είχα δώσει οδηγίας να χτυπούν πάντοτε τον εχθρόν από εμπρός, από πίσω, από τα πλευρά, την νύκτα να του πέφτουν εις το υρδί, να καίουν οι εδικοί μας τις ζωοτροφίες όταν δεν ημπορούσαν να τους τις πάρουν δια να μην τες αφήνουν εις  τους Τούρκους και με τον τρόπον αυτόν εχαλιώντο πολλοί Τούρκοι χωρίς να χάσωμεν Έλληνες >>.

     Η τακτική αυτή έφερε μεγάλη ανακούφιση στο Μοριά και με τη συσπείρωση των μάχιμων αυτών παρτιζάνικων δυνάμεων το μέλλον του αγώνα έδειχνε καλύτερο.

     ellinikoxronografima.blogspot.gr    [Συνεχίζεται]

Πηγές: Φωτάκος, Στρίγκος, Β. Κεμμυδάς, Πασπαλιάρης, Σπ. Τρικούπης, Σπ. Μελάς, Μιχαηλίδης, Σκαρίμπας, Μακρυγιάννης, Τ. Βουρνάς, Δ. Φωτιάδης. Θ. Κολοκοτρώνης.