Χρονογραφήματα και Διηγήματα

 

                           Ένα μεγάλο πρόβλημα. Η διανομή της γης

                                         [ Ημερολόγιο του ’21]

                                                 Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

 

         Η Β’ Εθνοσυνέλευση του Άστρους έπρεπε να λύσει και το πρόβλημα της διανομής της γης στους ακτήμονες αγρότες. Μετά τη νίκη στα Δερβενάκια οι ακτήμονες κινήθηκαν για την απόκτηση κτημάτων γης. Όμως τα πράγματα ξεκίνησαν στραβά από τους κοτζαμπάσηδες. Στο Άστρος ψήφισαν νόμο με τον οποίο η εθνική γη θα μπορούσε να εκποιείται << προς εξασφάλισιν των εξόδων του εθνικού αγώνος >> αλλά ή έννοια της απόφασης επέτρεπε και στους προεστούς να ιδιοποιούνται τα πρώην τουρκικά κτήματα. Υποσχέθηκαν κιόλας οι κοτζαμπάσηδες να αποζημιώσουν τους φίλους τους της Ύδρας για τα έξοδα του στόλου τους στον αγώνα με γαίες στην Ναυπλία και στην Αργολίδα. Ο λαός  ξεσηκώθηκε και στο Άστρος έγιναν επεισόδια. Οι δε αγωνιστές έγραψαν σε ένα φύλλο χαρτιού: << Εκποίηση >> και τουφεκούσαν με έντονες διαμαρτυρίες.

    Ο Σπηλιάδης λέει, πως οι δημοκρατικοί στην Εθνοσυνέλευση ζητούσαν όλοι οι αγωνιστές να πάρουν γη. Ο δε Κολοκοτρώνης συμπληρώνει: <<Εψήφισαν να εκποιήσουν την γην με σκοπόν να βγάλουν ότι είχαν ξοδέψει, όσα ήθελαν και ν’  αποζημιωθούν εις γην και ν’ αφήσουν τον λαόν γυμνόν >>. Οι αντιδράσεις μεγάλες τόσο από το μέρος των αγωνιστών όσο και από το λαό. Παρά το νόμο η  απόπειρα αυτή αρπαγής της γης από τα χέρια των αγροτών δεν εφαρμόστηκε και άλλαξε.  Μπορούσαν να εκποιηθούν κτήματα που ήταν << φθαρτά >> όπως σπίτια, αποθήκες, καλύβες, εργαστήρια, μύλοι, ελαιοτριβεία, μικρομάγαζα.  Αλλά και πάλι οι ισχυροί βγήκαν κερδισμένοι και πολλοί φίλοι και συγγενείς των ολιγαρχικών βολεύτηκαν.  Έτσι μετά απ’ αυτό το χάσμα μεταξύ των ολιγαρχικών και των Φιλικών οξύνθηκε περισσότερο.  Οι ολιγαρχικοί, κοτζαμπάσηδες- μεγαλοκαπεταναίοι, κήρυξαν πόλεμο στη δημοκρατική παράταξη  μέχρι εσχάτων. Μεταχειρίστηκαν μηχανορραφίες για να ενισχύσουν τη θέση τους και με το Μαυροκορδάτο ειδικό στις πονηριές, προσεταιρίστηκαν τους Άγγλους και δεσμεύτηκαν να φέρουν βασιλιά και να πάρει την εξουσία γιατί κατά τη γνώμη τους  θα επενεργούσε κατεναυστικά στις επαναστατικές μάζες και θα έφερνε την τάξη και την ασφάλεια.

     Δυσαρέσκεια επικράτησε για τις αποφάσεις της Β’ Εθνοσυνέλευσης, ο λαός δυσανασχέτησε και οι μαχητές γκρίνιαζαν. Ο Κολοκοτρώνης που πάντα σε τέτοιες συγκρούσεις έπαιζε το ρόλο του πυροσβέστη άκουσε πολλά. Οι δικοί του  δεν ήθελαν το ρόλο του διαμεσολαβητή και του συμβιβαστή  και κάλεσαν στη Σίλημνα έξω από την Τριπολιτζά σύναξη για να δουν τι θα κάνουν. Παραβρέθηκαν Κολοκοτρώνης, Υψηλάντης, Ανδρούτσος, Νικηταράς, Πλαπούτας, Μούρτζινος κ.α. Ακόμα μια μικρή ομάδα  από τους κοτζαμπάσηδες ήταν εκεί που είχε αποσχισθεί όπως Φωτήλας, Σισίνης κ.α.

    Εκεί μετά από οξείες συγκρούσεις αποφασίστηκε να αγνοήσουν τις αποφάσεις του Εκτελεστικού  και να πάνε για καινούριο. Πάλι όμως ο Κολοκοτρώνης έβαλε το χέρι του και τα συμβίβασε. Όταν το Εκτελεστικό του  πρότεινε να πάρει την κενή πέμπτη θέση στο εκτελεστικό δέχτηκε. Κι αυτό το έκαναν για να τον διαβρώσουν μαζί μες τους δικούς του. Ο Κολοκοτρώνης πίστεψε πως θα τους πολεμήσει από μέσα. Από τη θέση του αρχίζει να συνεταιρίζεται κάποιους κοτζαμπάσηδες, Πετρόμπεη και Μεταξά. Κάνει δεσμούς με τα κοτζαμπάσικα σόγια του Κανέλλου Δεληγιάννη και αρραβωνιάζει το γιο του με τη θυγατέρα του Κανέλλου Δεληγιάννη.  Προωθεί στην προεδρία του Βουλευτικού το συμπέθερό του Αναγνώστη Δεληγιάννη. Αυτά που έκανε δυσαρέστησαν την παράταξή του  και ο Στρατηγός Πλαπούτας εγκατέλειψε άρον - άρον το δημοκρατικό κόμμα.  Πέρασαν πολλά χρόνια για να καταλάβει ο Γέρος τα λάθη που έκανε να μπλεχτεί και υποταχτεί στους ολιγαρχικούς αντιπάλους του.  Γράφει στ’ απομνημονεύματά του: << Η γνώμη τους ήταν να με βάλουν αντιπρόεδρο του Εκτελεστικού για να έβγω από τα άρματα να με αδυνατίσουν >>.

    Εν αγνοία του διορίζουν πρόεδρο του Εκτελεστικού το Μαυροκορδάτο και αγνοώντας τον Κολοκοτρώνη κάνει ότι θέλει. Ο Μαυροκορδάτος προωθεί το σχέδιο της παράταξής του για τη σύναψη δανείου και την εξεύρεση βασιλιά. Ορλάντος, Ζαίμης, Λουριώτης, στέλνονται στο Λονδίνο για να κάνουν τις βολιδοσκοπήσεις τους. Ο Κολοκοτρώνης έξαλλος απειλεί: << Μην καθίσεις πρόεδρος, ότι έρχομαι και σε διώχνω με τα λεμόνια, με τη βελάδα οπού ήρθες>>. Ο Μαυροκορδάτος έφυγε για την Ύδρα στα στηρίγματά του τους Υδραίους μεγαλοκαραβοκυραίους. Δόλιος όπως ήταν στις μηχανορραφίες προσπάθησε από εκεί να  ανατρέψει το Εκτελεστικό και να διώξει και το τελευταίο  απομεινάρι της Φιλικής από το Εκτελεστικό και το Βουλευτικό. Ειδικά ήθελε να ξεπαστρέψει  τα τρία πρόσωπα, Κολοκοτρώνη, Υψηλάντη, Ανδρούτσο. Η ρήξη είχε έρθει. Ο εμφύλιος πόλεμος ήταν προ των θυρών.

    ellinikoxronografima.blogspot.gr    [Συνεχίζεται]

Πηγές:  Φωτάκος, Στρίγκος, Β. Κρεμμυδάς, Σπ. Μελάς, Κιτρομηλίδης, Πασπαλιάρης, Σπ. Τρικούπης, Σκαρίμπας, Τ.  Βουρνάς, Μακρυγιάννης, Θ. Κολοκοτρώνης. Δ. Φωτιάδης.