Χρονογραφήματα και Διηγήματα

 

                      Θεσμοί ολιγαρχικοί. [Πελοποννησιακή  Γερουσία, Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου ]

                                                            [ Ημερολόγιο του ’21 ]

                                                          Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

                   Οι κοτζαμπάσηδες για να υπερκεράσουν τις λαϊκές δημοκρατικές δυνάμεις συγκαλούν την  1 Δεκέμβρη 1821 στο Άργος την  <<Πελοποννησιακή Γερουσία>>. Σκοπός τους ήταν να πάρουν στα χέρια τους την πολική εξουσία και την πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση. Στη Ρούμελη και ο Μαυροκορδάτος είχε δημιουργήσει σώμα τη << Συνέλευση της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος >> ενώ ο Νέγρης στην Ανατολική είχε κάνει το ίδιο με τον  <<Άρειο πάγο >>, σώμα κοτζαμπάσηδων. Έτσι μέσα στην <<Πελοποννησιακή Γερουσία>> κατορθώνουν οι κοτζαμπάσηδες ν’ αποκηρύξουν  το επαναστατικό πνεύμα της Φιλικής και να πάρουν με το μέρος τους και τους Υδραίους. Κολοκοτρώνης και Υψηλάντης δυσαρεστημένοι εγκαταλείπουν το Άργος. Οι συνεδριάσεις μεταφέρονται στην Επίδαυρο  όπου εκεί υπογράφεται στις 28 Δεκέμβρη ο οργανισμός που στην ουσία βάζει φρένο στις αποφάσεις της βουλής σε θέματα διπλωματικά, στρατιωτικά και οικονομικά, όλη η εξουσία δηλαδή περνά στα χέρια των κοτζαμπάσηδων. Υψηλάντης και Κολοκοτρώνης συμβιβάστηκαν και υπόγραψαν όπως και Παπαφλέσσας, Αναγνωσταράς. Έτσι έχουμε εκτόπιση της Φιλικής από τα πράγματα και ο τυπικός θάνατος του πνεύματός της μετά την επανάσταση.

      Στις 20 Δεκέμβρη έως 15 Ιανουαρίου 1822 άρχισαν οι λειτουργίες της Α’ Εθνικής Συνέλευσης της Επιδαύρου, σώμα αποκλειστικά κοτζαμπάσηδων, όλοι τους σχεδόν διορισμένοι ή εκλεγμένοι με ψευτοεκλογές.  Στο Εκτελεστικό  [κυβέρνηση ] μπήκαν ο Α. Δεληγιάννης, ο  Ορλάνδος και ο Λογοθέτης. Ψηφίστηκε σύνταγμα, πενταμελές Εκτελεστικό και 70μελή Βουλή, ενώ  αναγνωρίζεται η διάκριση  των εξουσιών σε νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική. Ακόμη κατάργησε τους θεσμούς της αρχιστρατηγίας και του στρατιωτικού αρχηγού του Μοριά για να αφαιρεθούν κι από τους Υψηλάντη και Κολοκοτρώνη. Διαχώρισε και την επανάσταση << από τις στασιώδεις εξεγέρσεις >> της Ευρώπης και τις κατήγγειλε σαν έργο των καρμπονάρων, καθιέρωσε το χρώμα της σημαίας σε κυανό και λευκό, καταργώντας έτσι τα χρώματα της επαναστατικής σημαίας της Φιλικής. Το πρόβλημα της γης δεν μπόρεσε να το λύσει η Εθνοσυνέλευση.  Οι αγρότες δεν πήραν τίποτα και τα τούρκικα κτήματα ανακηρύχθηκαν εθνικά. Οι αγρότες τα δούλευαν με βαριές συνθήκες και πλήρωναν αβάσταχτους φόρους.

    Ο Σπηλιάδης γράφει: <<Την  της εκποιήσεως της εθνικής γης  πρότασιν έκαμαν οι ολιγαρχικοί εις την Εθνοσυνέλευσιν.  Σκοπός των ήτο να κυριεύσωσι τας ευφορωτέρας γαίας εις μηδαμινής τιμήν ή να αρπάσωσιν επί λόγω στρατιωτικών μισθών και άλλων δήθεν αποζημιώσεων αξιώσεων >>. << Να δώσετε εις τους απλούς – γράφει κι ο Μακρυγιάννης – πενήντα στρέμματα γης οπούναι μιλιούνια και κάθονται χέρσα […]  Μ’ αυτόν τον τρόπον να γίνουν οι Έλληνες νοικοκυραίοι  και να πλουτίσει το ταμείον >>.   Και ο Σπηλιάδης συμπληρώνει: <<Οι πλειότεροι των ολιγαρχικών  εφαντάστηκαν να συστήσωσιν τιμαριωτισμόν εις την Ελλάδα αντικαθιστώντας τους Τούρκους τοπάρχες. Ήθελαν λοιπόν να διευθύνουν στρατιωτικώς τας επαρχίας των και να κυριαρχούν δια των όπλων, αρπάζοντες τα δημόσια έσοδα και εξασκούντες την πολιτικήν εξουσίαν>>. Και ο Φλογαϊτης προσθέτει:  << Εις τινα, λοιπόν, ήθελεν,  εκποιηθεί η εθνική γη; Όχι βέβαια εις άλλον, αλλ’ εις ολίγους τινάς ευκατάστατους και εις τιμήν τόσον ευτελή  ώστε το εθνικόν ταμείον μικρόν ήθελεν ωφεληθεί καθ’ ον καιρόν μόνον δια την ευπόρησίν του θέλει γίνει εκποίησις >>.

[ Στρίγκος ]: <<… αναλόγως των χρηματικών αναγκών και πάντοτε δια της συγκαταθέσεως του Βουλευτικού, πάρθηκε η πονηρή απόφαση στην Εθνοσυνέλευση για την εκποίηση διαφόρων τμημάτων της ελληνικής γης. Η διάταξη αυτή άνοιξε την πόρτα για καταχρήσεις και διαρπαγή της ελληνικής γης από τους κοτζαμπάσηδες >>.

   Η καθοδήγηση πια της επανάστασης μετά την  Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου χάνεται, το κύρος και η δύναμή της εξασθενούνται ενώ τα λάθη που έγιναν από τις λαϊκές δυνάμεις να υποχωρούν συνέχεια στις απαιτήσεις της ολιγαρχίας οδήγησε στους δυο εμφύλιους. Η εξουσία πια στα χέρια των ισχυρών κοτζαμπάσηδων οδηγεί την επανάσταση σε δύσκολο δρόμο, εξουδετερώνοντας τις κοινωνικές δυνάμεις. Η άβυσσος πια περιμένει την Ελλάδα και το χάος του γκρεμού διαφαίνεται στον ορίζοντα.

  ellinikoxronografima.blogspot.gr               [Συνεχίζεται]

Πηγές: Β. Κρεμμυδάς, Λ. Στρίγκος, Σπ. Μελάς, Πασχ. Κιτρομηλίδης, Π. Πασπαλιάρης, Σπ. Τρικούπης, Ιακ. Μιχαηλίδης, Γιάννης Σκαρίμπας,  Τ. Βουρνάς, Ιωάννης Μακρυγιάννης, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.