Χρονογραφήματα και Διηγήματα

 

                          Η αντίδραση της Τουρκίας. Αγγλία, Ρωσία

                                                                [ Ημερολόγιο του ΄21 ]

                                                      Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

                  Με τις εξεγέρσεις στη Θεσσαλία, στη δυτική Ελλάδα, στην Κρήτη, στην Κύπρο η Τουρκία πανικοβλήθηκε. Αντέδρασε συνεχίζοντας την τρομοκρατία που είχε ξεκινήσει στις αρχές της επανάστασης και στις 10 Απρίλη 1821 κρέμασε στην κεντρική Πύλη του πατριαρχείου  το Γρηγόριο Ε’. Ο πατριάρχης δεν ήταν Φιλικός, δεν είχε γνώση τα περί προετοιμαζόμενης εξέγερσης και αφόρισε τους Φιλικούς και τον Υψηλάντη  μετά από πιέσεις των Τούρκων. Στη συνέχεια η Υψηλή Πύλη έδωσε διαταγή να θανατωθούν οι προεστοί και οι ιερωμένοι που κρατούνταν όμηροι στην Τριπολιτζά και πήρε μέτρα ενίσχυσης των φρουρίων με τρόφιμα και πολεμοφόδια ενώ προετοιμάστηκε  να στείλει στην επαναστατημένη Ελλάδα στρατιωτικές ενισχύσεις μεγάλου αριθμού.

      Η Αγγλία ανησύχησε με την έναρξη της ελληνικής επανάστασης. Ο λόγος, γιατί θεωρούσε πως διατάρασσε το << status guo >>  στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και απειλείτο ο δρόμος των Ινδιών που τόσα συμφέροντα είχε εκεί. Ο πρεσβευτής στην Πόλη Κάννιγκ διαβεβαίωσε την Πύλη πως η Αγγλία είναι μαζί της και δέχτηκε πως όλες οι τουρκικές θηριωδίες εναντίον των Ελλήνων που διέπραξαν οι Τούρκοι είναι νόμιμες πράξεις πολέμου. Την ίδια στάση εχθρική προς την Ελλάδα κράτησαν και η Αυστρία, Πρωσία και λίγο ποιο χαλαρή η Γαλλία.  Η Αγγλία δεν περιορίστηκε μόνο σε διπλωματικά μέσα εναντίον της Ελλάδας αλλά πήρε και πρακτικά. Στα Ιόνια νησιά που ήταν υπό την κατοχή της έσπειρε την τρομοκρατία, περιόρισε  τις επαφές των με τη χέρσα Ελλάδα, απαγόρευση την προσέγγιση ελληνικών καραβιών στα λιμάνια και στο Ιόνιο. Ακόμη βοήθησε τους πρόσφυγες Τούρκους που κατέφευγαν εκεί ιδρύοντας χώρους υποδοχής για τη διαμονή τους. Στη Μεσόγειο έκανε νηοψίες στα ελληνικά καράβια ενώ ο  Άγγλος πρόξενος που τον τιμήσαμε με το όνομά του και το δώσαμε στην πλατεία Κάνιγγος της Αθήνας, έλεγε συνεχώς να το ακούν οι σύμμαχοί του πως  << η  χώρα του θα ενισχύσει τον τουρκικό στόλο κατά των Ελλήνων πειρατών του αρχιπελάγους >>.

   Η Ρωσία αλλιώς τα  ‘βλεπε τα πράγματα. Ο πρεσβευτής της στην Πόλη έκανε έντονο διάβημα για τις θηριωδίες των Τούρκων, αρνήθηκε να κάνουν νηοψίες οι Τούρκοι στα ρωσικά καράβια και φυγάδευε πολλούς Έλληνες στη χώρα του να σωθούν. Οι Τούρκοι το βιολί τους. Απόρησαν για τη στάση της Ρωσίας και μήνυσαν στον Πρέσβη πως << οι πρέσβεις των άλλων αυλών ομολογούν ότι είχε δίκιο ο σουλτάνος να πράξει όσα έπραξεν >>. Αμέσως η Ρωσία έβγαλε διακοίνωση που απαντούσε στην Υψηλή Πύλη λέγοντάς της: << πως απαιτούσε την αποκατάσταση της ειρήνης και της γαλήνης στην Ελλάδα, την ειρήνευση της Βλαχίας και της Μολδαβίας, την άμεση ανέγερση των κατεστραμμένων εκκλησιών, την επαναφορά όλων  των προνομίων, της ελευθερίας…>>

    Ακόμη η Ρωσία  υπενθύμιζε στην Τουρκία  πως  η     ίδια δεν   ήταν διατεθειμένη να παραιτηθεί από την προστασία του χριστιανικού κόσμου που είχε αναγνωριστεί με τις συνθήκες Κιουτσούκ Καϊναρτζή [ 1774] και  Βουκουρεστίου [1812] και με κάθε νόμιμο μέσο θα επεδίωκε << να αποκτήσουν  οι Έλληνες τις αναγκαίες για την πολιτική τους ύπαρξη, παραχωρήσεις >>. Η Τουρκία αγνόησε όλα αυτά και τότε η Ρωσία αναγκάστηκε στις 24 Ιουνίου 1821 να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις μαζί της. Αν και μέλος της Ιεράς Συμμαχίας η Ρωσία πήρε θέση ευνοϊκά απέναντι στην Ελλάδα για δυο λόγους. Ο πρώτος ήταν τα συμφέροντά στην Ανατολική Μεσόγειο που βρίσκονταν σε άκρα αντίθετα με τα Αγγλικά  άρα και τα Τουρκικά. Δεύτερος η πίεση της κοινής γνώμης  της Ρωσίας που πίεζε τη ρωσική κυβέρνηση να κρατήσει φιλελληνική στάση στο ελληνικό ζήτημα. Μια μερίδα της κοινωνίας της Ρωσίας επεδίωκε  εσωτερικές αλλαγές  στο φεουδαρχικό καθεστώς του Τσάρου και πάλευε για ελευθερίες. Αυτή λοιπόν η μερίδα είδε με καλό μάτι τον αγώνα των Ελλήνων για αποτίναξη Τούρκων και κοτζαμπάσηδων.

    Γι’ αυτό στη συνέχεια η Ρωσία περίθαλψε τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες που κατέφευγαν στα εδάφη της και είχε μια παλλαϊκή αγανάκτηση, όταν έμαθε ο λαός της το θάνατο του Πατριάρχη  Ε’ και συμπαραστάθηκε  στο πένθος θα λέγαμε του ελληνισμού, όταν το πτώμα του πατριάρχη ανασύρθηκε από τη θάλασσα και μεταφέρθηκε στην Οδησσό, που του έγινε μεγαλοπρεπέστατη κηδεία.  Η εκδήλωση αυτή είχε και πολιτική σημασία που κέντρισε το ενδιαφέρον των  ευρωπαϊκών χριστιανικών κρατών υπέρ του χειμαζόμενου ελληνικού λαού. Για να πεισθούμε καλύτερα για το ενδιαφέρον της Ρωσικής κοινωνίας απέναντι στους επαναστατημένους Έλληνες  δεν έχουμε παρά να σημειώσουμε πως όταν στα 1825 ανακαλύφθηκε στη Ρωσία η ομάδα των Δεκεμβριστών, που ζητούσαν κοινωνικές αλλαγές, στο πρόγραμμά τους υπήρχε κεφάλαιο  που αφορούσε τον ελληνικό αγώνα. Επικεντρωνόταν στην ανεξαρτησία των Ελλήνων και εξωθούσε τη Ρωσία να κηρύξει πόλεμο στην Τουρκία.

   ellinikoxronografima.blogspot.gr   [Συνεχίζεται]