Χρονογραφήματα και Διηγήματα

Xρονογράφημα

 

 

 

               Ο σπινθήρας. Κατάληψη Καλαμάτας. Τριπολιτζά

                                               [ Ημερολόγιο του ’21 ]

 

                                               Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

 

 

          Μεσούντος του Μάρτη του 1821, Παπαφλέσσας, Αναγνωσταράς στη Μεσσηνία, Οδυσσέας Ανδρούτσος στην Πάτρα, Κολοκοτρώνης στο Μοριά στη Μάνη, δεν περιμένουν τίποτα άλλο παρά το σπινθήρα που θα έβαζε φωτιά στο επαναστατικό πνεύμα. Και το έναυσμα να που δίνεται από τις 15 ως τις 25 Μάρτη στο Μοριά. Οι χαρατζήδες [ φοροεισπράκτορες ] είχαν πάει στο χωριό Πόρτα των Καλαβρύτων να εισπράξουν κι εκεί τους χτυπάει ο Ν. Σολιώτης, ενώ στις 20 πάλι ο ίδιος με τους Πετμεζαίους χτυπάνε τους Τούρκους κοντά στα Καλάβρυτα.

        Στις 25 Μαρτίου μάλλον  ουδέν αξιοσημείωτο συνέβη. Άλλωστε ο Γερμανός εκείνη την ημέρα απουσίαζε από την έδρα του. Ωστόσο η μέρα αυτή έχει συμβολικό χαρακτήρα και γιορτάζεται ως έναρξη της επανάστασης, γιατί συμπυκνώνει τα επαναστατικά γεγονότα όλης της διάρκειας του Μάρτη 1821.

      Στις 21 Μαρτίου ο Παναγιώτης Καρατζάς ξεσηκώνει την Πάτρα. Τσαγκάρης το επάγγελμα με το Λειβαδά έμπορο και Γερακάρη, σπετσιέρη, παίρνουν με το λαό φαλάγγι τους Τούρκους και τους κλείνουν στο κάστρο. Καθυστερημένοι φτάνουν [ 24 Μάρτη ] οι κοτζαμπάσηδες, Λόντος, Χαραλάμπης και ο Π. Γερμανός ιδρύοντας σε λίγες μέρες και την τοπική εξουσία << Αχαϊκό Διευθυντήριο >>.

    Ενισχυμένος  με Ζακυνθινούς και Κεφαλονίτες καπεταναίους ο Καρατζάς αφού τον εφοδίασαν και με κανόνια, αποφάσισε να ανοίξει λαγούμι στο φρούριο με σκοπό να το ανατινάξει με τους επαναστάτες. Ο Άγγλος πρόξενος τους καρφώνει στους Τούρκους. Πράγματι ο Γιουσούφ έρχεται από το Μεσολόγγι, διώχνει τους Έλληνες και πυρπολεί την πόλη.  Ο Καρατζάς δολοφονήθηκε από ανθρώπους του Ζαϊμη και η εξέγερση έπαψε.  Στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες, με Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα, Νικηταρά, Κεφάλα μπαίνουν στην Καλαμάτα. Απόκοντα και καθυστερημένα έρχεται και ο Πέτρος Μαυρομιχάλης που παίρνει την προεδρία στη << Μεσσηνιακή Γερουσία >>. Πρώτη πράξη της ήταν να ζητήσει βοήθεια από τα χριστιανικά κράτη, η οποία  χαρακτηρίστηκε  ως η πρώτη διεθνούς δικαίου πράξη της επανάστασης.

   Και μετά απ’ αυτά η πορεία  του  ένοπλου  αγώνα  συνεχίζεται.                Ο Κολοκοτρώνης προτείνει να κινηθούν εναντίον του πολιτικού και στρατιωτικού κέντρου των Τούρκων στην Τριπολιτζά. Διαφωνεί ο Πετρόμπεης και ο Κολοκοτρώνης τον αγνοεί, ξεκινώντας και περνώντας από τα χωριά της Αρκαδίας, στρατολογώντας και ρίχνοντας << χιλιάδες ντουφέκια για να ακούσει ο κόσμος και να σηκωθεί >> όπως διηγείται ο ίδιος. Το ίδιο κάνουν και στρατολογούν κόσμο οι Ηλείοι, οι Ολύμπιοι, οι Λάκωνες, οι Τσάκωνες και οι Αργείοι.  Οι Τούρκοι κλείνονται στα κάστρα του Μοριά και η ύπαιθρος είναι σχεδόν ελεύθερη.

    Θριαμβευτές ως την ώρα Κολοκοτρώνης και καπεταναίοι με 6.000 ντουφέκια στρατοπέδευσαν έξω από την Καρύταινα, οχυρό κέντρο, το Τολέδο της Ελλάδος. Είναι Παπαφλέσσας, Αναγνωσταράς, Ηλίας Μαυρομιχάλης, Δεληγιάννηδες συν τον Κολοκοτρώνη. Με το πρώτο μπαμ μπουμ που ακούγεται από τη μεριά των Τούρκων οι απειροπόλεμοι Έλληνες σκορπάνε σαν λαγοί στο δάσος και αφήνουν το Γέρο μόνο του. Εκείνος εκεί αγέρωχος να αφήνει το μυαλό του να δουλεύει το σχέδιο για να μπει στην Τριπολιτζά.  Τούτη την τούρκικη στρατιωτική δύναμη που κρυβόταν στην κοιτίδα του Μοριά ήθελε πάση θυσία να τη διαλύσει και να την ξεκάνει για πάντα. Βρόχος του είχε καθίσει στο λαιμό και τον έπνιγε. Δύσκολο όμως να το κάνει. Οι τουρκικές δυνάμεις ήταν πιο ισχυρές και πολυπληθείς από τις υπάρχουσες δικές του. Έτσι σκέφτηκε την εγκατάσταση ενόπλων στις εισόδους της πρωτεύουσας του Μοριά. Εγκαθιστά φρουρές στο Μαίναλο και στα χωριά Πάπαρι, Βλαχοκερασιά, Διάσελο, Αλωνίσταινα και Βέρβαινα. Έτσι οι προσβάσεις του εχθρού που οδηγούν στην Τριπολιτζά ελέγχονται και η στρατηγική  του δείχνει να εξασφαλίζει το στόχο του να καταλάβει την πρωτεύουσα του Μοριά αφού θα ‘χει πάρει με το μέρος του και τους γύρω αγρότες, σημαντική δύναμη για να την έχει βοήθειά του αλλά και να την κρατά κινητοποιημένη και για άλλες μάχες.

    Ο Κολοκοτρώνης προετοιμάζεται για την κατάληψη της Τριπολιτζάς αλλά ο Χουρσίτ αγριεύει. Ζητά να έρθει με μεγάλη δύναμη  ο Μουσταφάμπεης  κι αφού  περάσει από τη δυτική Ελλάδα στο Μοριά να ακολουθήσει το δρόμο Κορίνθου, Άργους και να ενισχύσει τη φρουρά της Τριπολιτζάς. Στις 12 Μάη ο Τούρκος στρατιωτικός με το λεφούσι του πλησιάζει τις θέσεις του Κολοκοτρώνη στο Βαλτέτσι κι αρχίζει το τουφεκίδι.  Ενθαρρυμένος από την προηγηθείσα  διάλυση του στρατού των Ελλήνων στην Καρύταινα  πιστεύει πως θα μπει στην Τριπολιτζά, όμως έσπασε τα μούτρα του. Τα ταμπούρια του Κολοκοτρώνη είναι καλά στημένα. Μαζί του με τους μαχητές είναι ακόμη ο Ηλίας και Κυριακούλης Μαυρομιχάλης και ο Μητροπέτροβας. Τρεις ώρες μάχη και η νίκη κλείνει υπέρ των Ελλήνων. Με ένα αντιπερισπασμό βορειότερα ο Κολοκοτρώνης μαζί με τον Πλαπούτα σφυροκοπούν  τους Τούρκους που το ‘βαλαν στα πόδια αφήνοντας πίσω πολλούς νεκρούς και λάφυρα. Το Βαλτέτσι σταθεροποίησε τον αγώνα στο Μοριά, έδωσε  θάρρος στις μάζες και οι μάχιμοι κατάλαβαν πως οι Τούρκοι δεν είναι ανίκητοι. Η ιστορία δίκαια χαρακτηρίζει τη νίκη στο Βαλτέτσι σαν τον << ακρογωνιαίο λίθο >> στις εξεγέρσεις για την κατάκτηση της ελευθερίας των Ελλήνων.

 ellinikoxronografima.blogspot.gr