Χρονογραφήματα και Διηγήματα

Χρονογράφημα

 

 

 

             Σολωμός, Τραυλαντώνης και         αντιπροσφυγικός ρατσισμός.

 

 

                     Του Παναγιώτη Αντωνόπουλου

 

    Μακρινό ταξίδι στο παρελθόν. Να δούμε τι έλεγε ο Σολωμός για τους πρόσφυγες και ο δάσκαλος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του Βενιζέλου Τραυλαντώνης, δυο φάροι των γραμμάτων που φωτίζουν τους νεοέλληνες να βλέπουν τους κυκλώνες και να προλαμβάνουν τα ναυάγια.

  Η καλοζωισμένη Ζακυνθινιά, στο κείμενο << Η γυναίκα της Ζάκυθος>> μιλάει σκληρά στις γυναίκες απ’ το Μεσολόγγι που καταφεύγουν στο νησί της. Η πολιορκία κρατάει μήνες και η πείνα αβάσταχτη τις αναγκάζει να πάρουν τους δρόμους της προσφυγιάς. Κάπως έτσι ξεκίνησε ο Σολωμός: <<… Στην αρχή εντρεπότανε νάβγουνε και επροσμένανε το σκοτάδι για ν’ απλώσουν το χέρι, επειδή δεν ήτανε μαθημένες. Και είχανε δούλους και είχανε σε πολλές πεδιάδες και γίδια και πρόβατα και βόδια πολλά. Και ακολούθως εβιαζόντανε και εσυχνοτηράγανε από το παραθύρι τον ήλιο να βασιλέψει για να βγούνε. Αλλά όταν επερισσέψανε οι χρείες εχάσανε την ντροπή, έτρεχαν ολημερίς…>>

    Και συνεχίζει ο Σολωμός με τη Ζακυνθινιά να λέει στις γυναίκες πρόσφυγες της αντίπερας όχθης: <<… Σας είπα εγώ να χτυπήσετε τον Τούρκο, που ερχόστενε τώρα σε με να μου γυρέψετε και να με βρίσετε. Εσείς δεν έχετε άλλη δουλειά παρά να ψωμοζητάτε. Και να πούμε την αλήθεια, στοχάζουμαι πως θε νάναι μια θαράπαψη για όποιον δεν ντρέπεται. Αλλά εγώ έχω δουλειά. Ακούστε, έχω δουλειά >>.

  Και ο Τραυλαντώνης, οπαδός του μικροαστικού συντηρητισμού γράφει για τους πρόσφυγες του 1922 στο << Λεηλασία μιας ζωής >>: << Όσοι δεν είδαν εκείνη την προσφυγιά ας φαντασθούν ένα μεγάλο καράβι, παραφορτωμένο με επιβάτες, που πνίγεται μεσοπέλαγα, χωρίς βοήθεια και σκορπίζεται στη θάλασσα, σκοινιά- μαδέρια. Πλήρωμα και επιβάτες πέφτουν στη θάλασσα. Άνδρες και γυναίκες, νέοι, γέροι, παιδιά, γεροί και άρρωστοι, απ’ όλες τις θέσεις, απ’ όλες τις κοινωνικές καταστάσεις, πλούσιοι, φτωχοί, πειναλέοι, αρχόντοι καλοντυμένοι και τιποτένιοι κουρελήδες, γνωστικοί και ανόητοι, σοφοί και αγράμματοι, ενάρετοι και κακούργοι, δειλοί και ατρόμητοι, ασεβείς και θεοσεβούμενοι – όλοι, όλοι  στην ίδια θάλασσα, στον  ίδιο θάνατο. 

    Ας φαντασθούν ακόμα, όσοι θέλουν να συλλάβουν μια έννοια εκείνου του ανιστόρητου κατακλυσμού, ας φαντασθούν σκυλιά, πλήθος σκυλιά ριγμένα σ’ ένα ξεροπήγαδο. Με λύσσα, με ουρλιαχτά, με δόντια και με νύχια, το καθένα αγωνίζεται για να σπαράξει το άλλο, για να ζήσει αυτό, να παραμείνει λίγες ώρες στην άθλια ζωή του, με  τις σάρκες του συντρόφου του, του αδερφού του >>. 

   Σκυλιά που αλληλοσπαράζονται οι πρόσφυγες του ΄22, σκυλιά που αλληλοσπαράζονται και οι σημερινοί στη Μόρια.

   ellinikoxronografima. blogpost